-
Uncategorised
- Liczba artykułów:
- 285
-
wiadomości dla rodziców
- Liczba artykułów:
- 53
-
Aktualności
- Liczba artykułów:
- 1249
-
Informacje Szkolne
- Liczba artykułów:
- 10
-
Zestaw podręczników w roku szkolnym 2014/2015
- Liczba artykułów:
- 6
-
Historia
- Liczba artykułów:
- 1
-
Język angielski
- Liczba artykułów:
- 2
-
Język polski
- Liczba artykułów:
- 1
-
Matematyka
- Liczba artykułów:
- 1
-
Muzyka
- Liczba artykułów:
- 1
-
Plastyka
- Liczba artykułów:
- 1
-
Religia
- Liczba artykułów:
- 1
-
WF
- Liczba artykułów:
- 1
-
Zajęcia komputerowe
- Liczba artykułów:
- 1
-
Zajęcia techniczne
- Liczba artykułów:
- 1
-
Przyroda
- Liczba artykułów:
- 1
-
Biologia
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 5 szkoły podstawowej
oparte na Programie nauczania biologii ?Puls życia? autorstwa Anny ZdziennickiejDział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca I. Biologia jako nauka 1. Biologia jako nauka
Uczeń: - wskazuje biologię jako naukę o organizmach
- wymienia czynności życiowe organizmów
- podaje przykłady dziedzin biologii
Uczeń: - wyjaśnia, czym zajmuje się wskazana dziedzina biologii
Uczeń:
- wykazuje cechy wspólne organizmów
Uczeń: - charakteryzuje wszystkie czynności życiowe organizmów
- wymienia hierarchicznie poziomy budowy organizmu roślinnego
i organizmu zwierzęcego - charakteryzuje wybrane dziedziny biologii
Uczeń: - wykazuje jedność budowy organizmów
- porównuje poziomy organizacji organizmów u roślin
i zwierząt - wymienia inne niż podane w podręczniku dziedziny biologii
2. Jak poznawać biologię?
- wskazuje obserwacje
i doświadczenia jako źródła wiedzy biologicznej
- wymienia źródła wiedzy biologicznej
- z pomocą nauczyciela przeprowadza doświadczenie metodą naukową
- porównuje obserwację
z doświadczeniem jako źródła wiedzy biologicznej - korzysta ze źródeł wiedzy wskazanych przez nauczyciela
- z niewielką pomocą nauczyciela przeprowadza doświadczenie metodą naukową
- na podstawie opisu przeprowadza doświadczenie metodą naukową
- rozróżnia próbę kontrolną i próbę badawczą
- wymienia cechy dobrego badacza
- wykazuje zalety metody naukowej
- samodzielnie przeprowadza doświadczenie metodą naukową
- posługuje się właściwymi źródłami wiedzy biologicznej
do rozwiązywania wskazanych problemów - charakteryzuje cechy dobrego badacza
- planuje
i przeprowadza doświadczenie metodą naukową - krytycznie analizuje informacje pochodzące z różnych źródeł wiedzy biologicznej
- analizuje swoją postawę w odniesieniu do cech dobrego badacza
3. Obserwacje mikroskopowe
- z pomocą nauczycielapodaje nazwy części mikroskopu optycznego
- podaje nazwy wskazanych przez nauczyciela części mikroskopu optycznego
- z pomocą nauczyciela wykonuje proste preparaty mikroskopowe
- samodzielnie opisuje budowę mikroskopu optycznego
- samodzielnie wykonuje preparaty mikroskopowe
- z niewielką pomocą nauczyciela nastawia ostrość mikroskopu
i wyszukuje obserwowane elementy
- charakteryzuje funkcje wskazywanych części mikroskopu optycznego w kolejności tworzenia się obrazu obiektu
- wykonuje preparaty mikroskopowe, nastawia ostrość mikroskopu, rysuje obraz widziany pod mikroskopem optycznym
- sprawnie posługuje się mikroskopem optycznym, samodzielnie wykonuje preparaty, rysuje dokładny obraz obiektu obserwowanego pod mikroskopem
- wskazuje zalety mikroskopu elektronowego*
Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca II. Budowa i czynności życiowe organizmów
4. Składniki chemiczne organizmów
- wymienia trzy najważniejsze pierwiastki budujące organizm
- wymienia wodę i sole mineralne jako elementy wchodzące
w skład organizmu - wskazuje białka, cukry, tłuszcze i kwasy nukleinowe jako składniki organizmu
- wymienia sześć najważniejszych pierwiastków budujących organizm
- wymienia produkty spożywcze, w których występują białka, cukry
i tłuszcze
- wymienia wszystkie najważniejsze pierwiastki budujące organizm oraz magnez
i wapń - wyjaśnia, że woda i sole mineralne są związkami chemicznymi występującymi w organizmie
- wymienia białka, cukry, tłuszcze i kwasy nukleinowe jako składniki organizmu i omawia role dwóch z nich
- wyjaśnia role wody i soli mineralnych
w organizmie- wymienia białka, cukry, tłuszcze i kwasy nukleinowe jako składniki organizmu i omawia ich role
- wyjaśnia role wody i soli mineralnych
- wykazuje, że związki chemiczne są zbudowane z kilku pierwiastków
5. Budowa komórki zwierzęcej
- wskazuje komórkę jako podstawową jednostkę życia
- podaje przykłady organizmówjedno-
i wielokomórkowych
- wyjaśnia, dlaczego komórkę nazywamy podstawową jednostką organizmu
- wymienia organelle komórki zwierzęcej
- z pomocą nauczyciela wykonuje preparat nabłonka
- z niewielką pomocą nauczyciela wykonuje preparat nabłonka
- rozpoznaje na ilustracji elementy budowy komórki zwierzęcej i omawia ich funkcje
- wykonuje preparat nabłonka
- rozpoznaje organelle komórki zwierzęcej i rysuje jej obraz mikroskopowy
- z dowolnego materiału tworzy model komórki, zachowując cechy organelli
- sprawnie posługuje się mikroskopem
- samodzielnie wykonuje preparat nabłonka i rysuje dokładny obraz widziany pod mikroskopem,
6. Komórka roślinna. Inne rodzaje komórek
- na podstawie obserwacji preparatów, ilustracji
i schematów wnioskuje
o komórkowej budowie organizmów - wymienia elementy budowy komórki roślinnej, zwierzęcej, bakteryjnej
i grzybowej - pod opieką nauczyciela rysuje obraz obiektu obserwowanego pod mikroskopem
- podaje przykłady komórki bezjądrowej i jądrowej
- wymienia funkcje elementów komórki roślinnej, zwierzęcej, bakteryjnej i grzybowej
- z pomocą nauczyciela wykonuje preparat moczarki kanadyjskiej
- wyjaśnia, czym są komórki jądrowe i bezjądrowe oraz podaje ich przykłady
- samodzielnie wykonuje preparat moczarki kanadyjskiej
- wyjaśnia rolę poszczególnych elementów komórki
- z niewielką pomocą nauczyciela rysuje obraz obiektu obserwowanego pod mikroskopem
- na podstawie ilustracji analizuje różnice między poszczególnymi typami komórek, wskazuje cechy umożliwiające rozróżnienie komórek
- samodzielnie wykonuje preparat moczarki kanadyjskiej, rozpoznaje elementy budowy komórki roślinnej i rysuje jej obraz mikroskopowy
- analizuje różnice między poszczególnymi typami komórek
i wykazuje ich związek
z pełnionymi funkcjami - sprawnie posługuje się mikroskopem, samodzielnie wykonuje preparat nabłonka i rysuje dokładny obraz widziany pod mikroskopem
Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca II. Budowa i czynności życiowe organizmów
7. Samożywność
- wyjaśnia, czym jest odżywianie się
- wyjaśnia, czym jest samożywność
- podaje przykłady organizmów samożywnych
- wskazuje fotosyntezę jako sposób
odżywiania się - wskazuje substancje biorące udział w fotosyntezie
i wymienia produkty fotosyntezy
- z pomocą nauczyciela przeprowadza doświadczenie wykazujące wpływ dwutlenku węgla na intensywność przebiegu fotosyntezy
- wymienia czynnikiniezbędne do przeprowadzania fotosyntezy
- wskazuje substraty
- z niewielką pomocą nauczyciela przeprowadza doświadczenie wykazujące wpływ dwutlenku węgla na intensywność fotosyntezy
- wyjaśnia, na czym polega fotosynteza
-
i światła - schematycznie zapisuje i omawia przebieg fotosyntezy
- na podstawie opisu przeprowadza doświadczenie wykazujące wpływ dwutlenku węgla
na intensywność fotosyntezy - analizuje przystosowanie roślin do przeprowadzania fotosyntezy
- planuje i samodzielnie przeprowadza doświadczenie wykazujące wpływ dwutlenku węgla na intensywność fotosyntezy
- na podstawie zdobytej wcześniej wiedzy wskazuje
w różnych warzywach
i owocach materiały zapasowe jako produkty fotosyntezy
8. Cudzożywność
- wyjaśnia, czym jest cudzożywność
- podaje przykłady organizmów cudzożywnych
- wymienia rodzaje cudzożywności
- krótko opisuje różne sposoby odżywiania się zwierząt
- wyjaśnia, w jaki sposób wskazany organizm cudzożywny pobiera pokarm
- podaje przykłady organizmów należących
do różnych grup
- charakteryzuje rodzaje cudzożywności występujące u różnych grup organizmów
- wykazuje przystosowania do pobierania pokarmów występujące u różnych grup organizmów cudzożywnych
- wyjaśnia znaczenie organizmów odżywiających się martwą substancją organiczną
- wyjaśnia, na czym polega cudzożywność roślin pasożytniczych
i półpasożytniczych
9. Sposoby oddychania organizmów
- wymienia sposoby oddychania
- wskazuje drożdże jako organizmy przeprowadzające fermentację
- wyróżnia oddychanie tlenowe i fermentację
- wskazuje organizmy uzyskujące energię
z oddychania tlenowego
i fermentacji - wyjaśnia, że produktem fermentacji drożdży jest dwutlenek węgla
- wskazuje mitochondrium jako miejsce, w którym zachodzi utlenianie
- wyjaśnia znaczenie oddychania komórkowego
- wskazuje różnice w miejscu przebiegu utleniania
i fermentacji w komórce - wymienia narządy wymiany gazowej zwierząt lądowych i wodnych
- schematycznie zapisuje przebieg oddychania
- charakteryzuje wymianę gazową u roślin i zwierząt
- z pomocą nauczyciela przeprowadza doświadczenie wykazujące wydzielanie dwutlenku węgla przez drożdże
- porównuje zapis przebiegu oddychania tlenowego
z zapisem przebiegu fermentacji - analizuje związek budowy narządów wymiany gazowej ze środowiskiem życia organizmów
- samodzielnie przeprowadza doświadczenie wykazujące wydzielanie dwutlenku węgla przez drożdże
- porównuje zapis przebiegu oddychania tlenowego
- wskazuje organizmy uzyskujące energię
Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca III. Wirusy, bakterie, protisty i grzyby
10. Klasyfikacja organizmów
- wymienia jednostki klasyfikacji biologicznej
- wymienia nazwy królestw organizmów
- wyjaśnia, czym zajmuje się systematyka
- podaje definicję gatunku
- wymienia nazwy królestw i podaje przykłady organizmów należących do danego królestwa
- wykazuje hierarchiczną strukturę jednostek klasyfikacji biologicznej
- charakteryzuje wskazane królestwo
- na podstawie ilustracji przyporządkowuje organizm do królestwa
- porównuje wcześniejsze i współczesne zasady klasyfikacji organizmów
- wyjaśnia zasady nadawania nazw gatunkom
- przedstawia cechy organizmów,
napodstawie których można je zaklasyfikować do danego królestwa - uzasadnia konieczność klasyfikacji organizmów
- porównuje jednostki klasyfikacji zwierząt
z jednostkami klasyfikacji roślin - z pomocą nauczyciela korzysta z różnych kluczy do oznaczania organizmów żyjących
w najbliższej okolicy
11. Wirusy i bakterie
- krótko wyjaśnia, dlaczego wirusy nie są organizmami
- wymienia miejsca występowania wirusów
i bakterii - wymienia formy morfologiczne bakterii
- wymienia cechy, którymi wirusy różnią się
- podaje przykłady wirusów i bakterii
- wykazuje, dlaczego wirusy nie są organizmami
- rozpoznaje formy morfologiczne bakterii widoczne w preparacie mikroskopowym
- wskazuje drogi wnikania wirusów i bakterii
do organizmu - prezentuje wszystkie czynności życiowe bakterii
- przeprowadza doświadczenie
z samodzielnym
otrzymywaniem jogurtu
- ich przenoszenia oraz zasady zapobiegania tym chorobom
12. Różnorodność protistów
- wymienia formy protistów
- wskazuje miejsca występowania protistów
- wymienia grupy organizmów należących do protistów
- z pomocą nauczyciela wyszukuje protisty
pod mikroskopem- wykazuje różnorodność protistów
- wymienia przedstawicieli poszczególnych grup protistów
- wymienia czynności życiowe wskazanych grup protistów
- z niewielką pomocą nauczyciela wyszukuje protisty w preparacie obserwowanym pod mikroskopem
- charakteryzuje wskazane grupy protistów
- wykazuje chorobotwórcze znaczenie protistów
- zakłada hodowlę protistów
- z niewielką pomocą nauczyciela wyszukuje protisty w preparacie obserwowanym pod mikroskopem
- porównuje czynności życiowe poszczególnych grup protistów
- wymienia choroby wywoływane przez protisty
- zakłada hodowlęprotistów, rozpoznaje protisty pod mikroskopem, rysuje
- wskazuje zagrożenia epidemiologiczne chorobami wywoływanymi przez protisty
- wskazuje drogi zakażenia chorobami wywoływanymi przez protisty oraz zasady zapobiegania tym chorobom
- zakłada hodowlęprotistów, wyszukuje protisty
Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca III. Wirusy, bakterie, protisty i grzyby 13. Budowa
i różnorodność grzybów. Porosty
- wymienia środowiska życia grzybów i porostów
- podaje przykłady grzybów i porostów
- na podstawie okazu naturalnego lub ilustracji opisuje budowę grzybów
- wymienia sposoby rozmnażania się grzybów
- rozpoznaje porosty wśród innych organizmów
- wymienia cechy pozwalające zaklasyfikować organizm do grzybów
- podaje przykłady znaczenia grzybów w przyrodzie i dla człowieka
- wykazuje znaczeniegrzybów w przyrodzie i dla człowieka
- analizuje różnorodność budowy grzybów
- wyjaśnia sposobyoddychania i odżywiania się grzybów
- wykazuje, że porosty są zbudowane z grzybni i glonu
- rozpoznaje różne formy morfologiczne porostów i podaje ich nazwy
- analizuje znaczenie grzybów w przyrodzie
i dla człowieka- proponuje sposób
badania czystości powietrza na podstawie informacji o wrażliwości porostów
na zanieczyszczenia
- proponuje sposób
- wyjaśnia, dlaczego porosty określa się mianem organizmów pionierskich
IV. Tkanki i organy roślinne 14. Tkanki roślinne
- wyjaśnia, czym jest tkanka
- wymienia podstawowe rodzaje tkanek roślinnych
- z pomocą nauczyciela rozpoznaje na ilustracji tkanki roślinne
w organizmie roślinnym
- rozpoznaje na ilustracji rodzaje tkanek roślinnych
- wskazuje cechy adaptacyjne tkanek roślinnych
do pełnienia określonych funkcji - na podstawie opisu rozpoznaje wskazane tkanki roślinne
- z pomocą nauczyciela rozpoznaje rodzaje tkanek roślinnych obserwowanych pod mikroskopem
- rozpoznaje rodzaje tkanek roślinnych obserwowanych pod mikroskopem
- przyporządkowuje tkanki do organów i wskazuje na hierarchiczną budowę organizmu roślinnego
- analizuje związek między budową a funkcją poszczególnych tkanek roślinnych, wykazuje przystosowania tkanek
do pełnionych funkcji
15. Korzeń ? organ podziemny rośliny
- wymienia podstawowe funkcje korzenia
- rozpoznaje systemy korzeniowe
- rozpoznaje na ilustracjach modyfikacje korzeni
- wykazuje związek modyfikacji korzenia
-
- wykorzystuje wiedzę
o tkankach do wyjaśnienia sposobu pobierania wody przez roślinę
- wykorzystuje wiedzę
- na podstawie ilustracji lub materiału roślinnego klasyfikuje przekształcone korzenie
- projektuje doświadczenie świadczące o przewodzeniu wody z korzenia w górę rośliny
Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca IV. Tkanki i organy roślinne 16. Pęd. Budowa
i funkcje łodygi
- wymienia nazwy elementów budowy zewnętrznej pędu
- wymienia funkcje łodygi
- wyjaśnia różnicę między pędem a łodygą
- wskazuje części łodygi roślin zielnych
- na okazie roślinnym
lub ilustracji wskazuje
i omawia części łodygi - na podstawie okazu roślinnego żywego, zielnikowego lub ilustracji wykazuje modyfikacje łodygi ze względu na środowisko, w którym żyje roślina
- wykorzystuje wiedzę
o tkankach do wyjaśniania budowy i funkcji łodygi
- wykorzystuje wiedzę
17. Liść ? wytwórnia pokarmu
- wymienia funkcje liści
- rozpoznaje elementy budowy liścia
- rozpoznaje liście pojedyncze i liście złożone
- na materiale zielnikowym lub ilustracji wykazuje związek budowy liścia
z pełnionymi przez niego funkcjami - na podstawie materiału zielnikowego lub ilustracji rozpoznaje różne modyfikacje liści
- rozróżnia typy ulistnienia łodygi
- analizuje modyfikacje liści ze względu na środowisko zajmowane przez roślinę
- wykorzystuje wiedzę
o tkankach do wyjaśniania budowy i funkcji liści
V. Różnorodność roślin 18. Mchy
- na podstawie ilustracji
lub żywych okazów rozpoznaje mchy wśród innych roślin - wymienia miejsca występowania mchów
- podaje nazwy elementów budowy mchów
- z pomocą nauczyciela przeprowadza doświadczenie wykazujące zdolność wchłaniania wody przez mchy
- na podstawie ilustracji
lub żywych okazów rozpoznaje elementy budowy mchów
- analizuje cykl rozwojowy mchów
- z niewielką pomocą nauczyciela przeprowadza doświadczenie wykazujące zdolność wchłaniania wody przez mchy
- wyjaśnia, dlaczego mchy uważane są za najprostsze rośliny lądowe
- według opisu przeprowadza doświadczenie wykazujące zdolność wchłaniania wody przez mchy
- samodzielnie planuje
i przeprowadza
doświadczenie wykazujące zdolność wchłaniania wody przez mchy
- na podstawie informacji
o budowie mchów wykazuje ich rolę w przyrodzie
19. Paprotniki
- wymienia miejsca występowania paprotników
- na podstawie ilustracji
lub żywych okazów rozpoznaje paprotniki wśród innych roślin
- podaje nazwy organów paproci
- wyjaśnia rolę poszczególnych organów paprotników
- rozpoznaje, korzystając
- wyjaśnia znaczenie paprotników w przyrodzie i dla człowieka
- rozpoznaje, korzystając z atlasów roślin, pięć gatunków rodzimych paprotników
- analizuje cykl rozwojowy paprotników
- na podstawie ilustracji
lub żywych okazów wykazuje różnorodność organizmów zaliczanych do paprotników - rozpoznaje, korzystając z atlasów roślin, osiem gatunków rodzimych paprotników
- porównuje budowę poszczególnych organów u paprotników
- wykonuje portfolio dotyczące różnorodności paprotników
Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca V. Różnorodność roślin 20. Nagonasienne
- wymienia miejsca występowania roślin nagonasiennych
- na podstawie ilustracji lub żywych okazów rozpoznaje rośliny nagonasienne wśród innych roślin
- wyjaśnia funkcje kwiatów i nasion
- analizuje cykl rozwojowy sosny
- wymienia przystosowania roślin nagonasiennych
do warunków życia
- wykazuje przystosowania roślin nagonasiennych
do środowiska
-
w przyrodzie i dla człowieka
- rozpoznaje rodzime gatunki roślin nagonasiennych
21. Okrytonasienne
- wymienia miejsca występowania roślin okrytonasiennych
- na podstawie ilustracji lub żywych okazów rozpoznaje rośliny okrytonasienne wśród innych roślin
- na ilustracji lub żywym okazie rozpoznaje organy roślinne
i wymienia ich funkcje - na podstawie ilustracji, żywego lub zielnikowego okazu roślinnego wykazuje różnorodność form roślin okrytonasiennych
- podaje nazwy elementów budowy kwiatu odróżnia kwiat
od kwiatostanu - rozpoznaje formy roślin okrytonasiennych
- wymienia sposoby zapylania kwiatów
- wyjaśnia, dlaczego kwiatostany ułatwiają zapylanie
- wykazuje związek budowy kwiatu ze sposobem zapylania
22. Rozprzestrzenianie się roślin okrytonasiennych
- wymienia rodzaje owoców
- przedstawia sposoby rozprzestrzeniania się owoców
- wymienia elementy łodyg służące do rozmnażania wegetatywnego
- na podstawie ilustracji
lub żywych okazów omawia budowę owoców - wymienia rodzaje owoców
- wymienia etapy kiełkowania nasion
- rozpoznaje fragmenty pędów służące
- wykazuje zmiany zachodzące w kwiecie po zapyleniu
- wyjaśnia funkcje poszczególnych elementów nasienia
- rozpoznaje na pędzie fragmenty, które mogą posłużyć do rozmnażania wegetatywnego
- wykazuje adaptacje budowy owoców
do sposobów ich rozprzestrzeniania się - na podstawie ilustracji
lub okazu naturalnego omawia budowę nasion - zakłada hodowlę roślin
za pomocą rozmnażania wegetatywnego - wyjaśnia wpływ różnych czynników na kiełkowanie nasion
- planuje i przeprowadza doświadczenie wykazujące wpływ wody na kiełkowanie nasion
- zakłada hodowlę roślin
za pomocą rozmnażania wegetatywnego
i obserwuje ją 23. Znaczenie
i przegląd roślin okrytonasiennych
- wymienia znaczenie roślin okrytonasiennych
w przyrodzie - z pomocą nauczyciela korzysta z klucza
do oznaczania organizmów żyjących w najbliższej okolicy - podaje przykłady znaczenia roślin okrytonasiennych
dla człowieka
- z niewielką pomocą nauczyciela korzysta
z klucza do oznaczania organizmów żyjących
w najbliższej okolicy
w przyrodzie - rozpoznaje na ilustracji pięć gatunków roślin okrytonasiennych występujących wPolsce
- korzysta z prostego klucza
do oznaczania organizmów żyjących w najbliższej okolicy
dla człowieka - rozpoznaje na ilustracji dziesięć gatunków roślin okrytonasiennych występujących wPolsce
- sprawnie korzysta z prostego klucza do oznaczania organizmów żyjących
w najbliższej okolicy - rozpoznaje na ilustracjach dwanaście gatunków roślin okrytonasiennych występujących wPolsce
- na dowolnych przykładach wykazuje różnorodność roślin okrytonasiennych
i ich znaczenie żywego okazu
* Zagadnienia spoza podstawy programowej oznaczono kursywą.
- Liczba artykułów:
- 1
-
Geografia
- Liczba artykułów:
- 1
-
Lektura - fajna rzecz!
- Liczba artykułów:
- 40
-
Uwaga - Konkurs!
- Liczba artykułów:
- 44
-
certyfikat "Zaczytana Szkoła"
- Liczba artykułów:
- 8
-
Rozmaitości
- Liczba artykułów:
- 14
-
Kącik logopedyczny
- Liczba artykułów:
- 11
-
Edukacja dla bezpieczeństwa
- Liczba artykułów:
- 1
-
Edukacja wczesnoszkolna
- Liczba artykułów:
- 1
-
Etyka
- Liczba artykułów:
- 1