1 MARCA - DZIEŃ ŚWIADOMOŚCI SAMOAGRESJI

Szczegóły

Poprawiono: poniedziałek, 04, marzec 2024 09:20

Autoagresja oraz samookaleczenia to problem, który dotyczy wielu osób w różnym wielu. W przypadku dzieci jest złożonym problemem natury psychologicznej, który może mieć bardzo przykre konsekwencje. Jest to nic innego jak zespół zachowań, których celem jest wyrządzenie sobie krzywdy psychicznej lub fizycznej. Jednym z najczęstszych przejawów autoagresji jest samookaleczanie się. Jednym na najczęstszych powodów autoagresji wśród najmłodszych są problemy emocjonalne. Ich podłoże może być bardzo różne, często nieoczywiste. Warto na ten problem spojrzeć raczej, jak na objaw czegoś, co zaburza regulację emocji i napięcia. Samookaleczenia pojawiają się u nastolatków, a czasem i dzieci, które nie mogą sobie z czymś poradzić. Nie znają innego sposobu na odczucie chwilowej, złudnej ulgi. By im pomóc, musimy wiedzieć, z czym próbują walczyć, od czego uciekają. Co muszą znosić na tyle długo, że zaczynają atakować same siebie.
Może to być :
depresja,
zaburzenia lękowe,
problemy z adaptacją,
przemoc fizyczną lub psychiczną,
nadużycie seksualne,
bullying szkolny,
zespół stresu pourazowego,
poczucie odrzucenia i izolacji od grupy,
konflikty w rodzinie,
nagła strata kogoś bliskiego,
nagła zmiana sytuacji życiowej,
trudności separacyjne,
nadmierny krytycyzm dorosłych,
nadmierny krytycyzm wobec siebie,
nieumiejętność radzenia sobie ze stresem i napięciem wewnętrznym.

Pierwszą pomocą jest szczera rozmowa w klimacie zrozumienia, a nie osądzania. Młodemu człowiekowi jest trudno się otworzyć przed dorosłym, któremu nie zawsze ufa. Nie dajemy, więc dobrych rad, nie mówimy o bliznach. Wsłuchajmy się w jego słowa z prawdziwym zaangażowaniem. Próbujmy zrozumieć i wczuć się w jego emocje i sytuacje. Dobra rozmowa zmniejsza natężenie silnych emocji. Pomaga zwentylować niepokój. Werbalne wyrażanie uczuć w kontakcie z drugim człowiekiem już samo w sobie daje ulgę. Kolejny krok to udanie się do specjalisty- psychologa , psychoterapeuty lub psychiatry. Nie zwlekajmy, samookaleczenia mogą, ale nie muszą przyczynić się do próby samobójczej. Tylko specjalista może to zdiagnozować !

Na podstawie https://pppp.pajeczno.pl/3279-2/
https://poradnia-harmonia.pl/autoagresja-u-dzieci-i-mlodziezy/

Samookaleczenia oraz autoagresja u dzieci i młodzieży to problemy, z którymi zmaga się wielu uczniów. Pandemia, nauczanie zdalne, kwarantanny i ograniczenie kontaktów z rówieśnikami coraz częściej stają się jedną z przyczyn. Twoje dziecko w ostatnim czasie zmieniło swoje zachowanie i zauważasz u niego podejrzane symptomy? Nie czekaj – działaj!

Trudno jest rozwiązać kłopot, gdy koncentrujemy się tylko na jego objawach. Nie chodzi więc o to, by sprawić, że uczniowie przestaną się okaleczać. Celem jest zmiana sytuacji, która powoduje te okaleczenia. Co nie oznacza, że rozwój umiejętności regulowania własnych emocji nie pomoże. Pomoże, ale tylko wtedy, gdy dziecko dostanie odpowiedniego rodzaju wsparcie w jego kłopotach.

Na co młodzież reaguje okaleczeniami?

Samouszkodzenia najbardziej kojarzą się z depresją. I słusznie, bo wielu nastolatków reaguje okaleczeniami w czasie chronicznie obniżonego nastroju, utraty przyjemności z codziennych aktywności. Młody człowiek w depresji próbuje pomieścić w sobie wszystkie te trudne, nieprzyjemne odczucia. Nie zawsze daje sobie z nimi radę. Czasem próbuje je zagłuszyć – używkami, ryzykownymi zachowaniami, czy okaleczając się. Okaleczenia pojawiają się jednak również przy innych trudnościach. Mogą wystąpić w zaburzeniach adaptacyjnych, zespole stresu pourazowego, gdy nieprawidłowo kształtuje się osobowość nastolatka, w zaburzeniach lękowych. Wszędzie tam, gdzie nie wystarczają dotychczasowe umiejętności regulowania własnych emocji.

Czasem okaleczenia są reakcją na trudną, przerastającą możliwości dziecka sytuację, między innymi:
przemoc fizyczną lub psychiczną,
nadużycie seksualne,
bullying szkolny,
poczucie odrzucenia i izolacji od grupy,
silne konflikty w rodzinie,
nagła strata kogoś bliskiego,
nagła zmiana sytuacji życiowej,
trudności separacyjne,
nadmierny krytycyzm.
Nie są to oczywiście wszystkie możliwe źródła okaleczeń, a jedynie przykłady. By zrozumieć dynamikę okaleczeń u młodzieży, warto wyobrazić sobie doświadczenia, które wymieniłam powyżej i ich emocjonalne konsekwencje, takie jak np.:
poczucie bezsensu,
poczucie braku wyjścia,
przytłaczający smutek,
paraliżujący lęk,
złość,
wewnętrzny niepokój,
wzmożona drażliwość,
brak zaufania do dorosłych.

Jak rozmawiać z uczniem, który się okalecza?

Dobra rozmowa zmniejsza natężenie silnych emocji. Pomaga zwentylować niepokój. Werbalne wyrażanie uczuć w kontakcie z drugim człowiekiem już samo w sobie daje ulgę. Jednak, by rozmowa była naprawdę wspierająca, trzeba pamiętać o:
unikaniu oceny,
aktywnych słuchaniu,
realnym zaciekawieniu,
Dla nauczyciela może nie być to łatwe. Dlaczego? Bo jego zawód to profesja aktywna, oparta na segregowaniu informacji, udzielaniu wskazówek. Nauczyciel często staje w pozycji eksperta w swojej dziedzinie, w końcu jej naucza. Jeśli jednak chce realnie udzielić uczniowi wsparcia emocjonalnego musi wejść w nieco inną rolę. Spróbować posłuchać, co się dzieje u ucznia. Dopytywać o uczucia, o jego sytuację. Szczerze i delikatnie.

Nie chodzi o to, by od razu znaleźć jakieś rozwiązanie. Nie chodzi też o to, by postawić dziecku sztywną granicę i zakazać okaleczenia. To na pewno nie pomoże. Jak ognia trzeba wystrzegać się tekstów, typu: te blizny nigdy nie zejdą, jak będziesz wyglądała kiedyś, to głupie, taka moda teraz na te cięcia etc.

Z perspektywy nastolatka okaleczenia są czasem jedynym dostępnym sposobem na chwilowe odwrócenie uwagi od bólu psychicznego i obniżenie silnych uczuć. By pomóc mu znaleźć inny sposób, trzeba pokazać, co działa. A rozmowa daje ulgę i działa. Nie od razu, ale zaopiekowany uczeń, który ma przestrzeń do wyrażania emocji ma większą szansę uniknąć okaleczeń.

Czego warto unikać? Przede wszystkim krytyki i szybkich porad. Dobrze jest spróbować zrozumieć ucznia, poszukać odpowiedzi na pytania:
Co się dzieje w świecie nastolatka?
Co czuje uczeń?
Z czym nie może sobie poradzić?
Co w jego otoczeniu sprawia, że okaleczenie jest jedyną dostępną formą samoregulowania się?

Na podstawie https://pppp.pajeczno.pl/3279-2/
https://poradnia-harmonia.pl/autoagresja-u-dzieci-i-mlodziezy/
https://pppp.pajeczno.pl/3279-2/