Rodzicu odżywiaj swoje dziecko rozsądnie!

Szczegóły

Poprawiono: wtorek, 02, maj 2017 22:44

Szanowni Rodzice rozwój cywilizacji przyniósł nam wiele pożytku, ale również szkód, często dotkliwie odbijających się na naszym codziennym życiu i zdrowiu. Do najbardziej uporczywych zaliczyć można wszelkie choroby cywilizacyjne, w wielu przypadkach prowadzące do nieodwracalnych zmian, a nawet do śmierci. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) za najbardziej poważną i zbierającą największe żniwo chorobę naszych czasów uznała otyłość. Plasuje się ona na drugim miejscu. Co gorsze, choroba ta rozprzestrzenia się  w krajach wysoce rozwijających się. Wpływ na coraz większą liczbę osób z dużą nadwagą lub otyłością, zwłaszcza dzieci, ma zmiana trybu życia, którą obserwuje na przełomie ostatnich lat. Rodzice żyjący w pośpiechu nie mają czasu dla swoich pociech i nie kontrolują co ich dziecko jada w ciągu dnia.

Nie wiedzą, że ich dzieci, które spuszczają z oka na wiele godzin bynajmniej nie spożywają pełnowartościowych zdrowych posiłków lecz napychają się wysokokalorycznymi przekąskami w ilości nieograniczonej. Tzw. „śmieciowe jedzenie” z angielskiego „junk food” stało się dla tych najmłodszych, ale też dla dorastającej młodzieży w wielu przypadkach jedynym posiłkiem jaki chętnie spożywają. Polepszenie się jakości życia w wielu rodzinach, co nieodłącznie wiąże się z dostępem do wszelkich „dóbr”, również ma ogromny wpływ na brak umiaru w spożywaniu wszelkich tłustych przekąsek i napojów. Ponadto badania z lat 2005/2006 przeprowadzone w 41 krajach Europy i Ameryki Północnej dowodzą, że dzieci w wieku szkolnym coraz rzadziej uprawiają sport, a swój czas spędzają przy grach komputerowych i telewizji. Szczególnie słabo wypada Polska, która plasuje się   w pierwszej dziesiątce krajów z odnotowanym znacznym spadkiem aktywności ruchowej u dzieci i młodzieży. Obecnie krajem w Europie, w którym odnotowano najwyższy procent młodzieży otyłej jest Wielka Brytania, która już od dłuższego czasu walczy z tym zjawiskiem poprzez rządowe programy edukacyjne oraz rozmaite akcje szerzące świadomość żywieniową zarówno wśród dzieci, ale i dorosłych. W wielu krajach prowadzi się działania zapobiegawcze. Organizowane są akcje, które uczą dzieci poprzez zabawę, jak i co jeść. Szkoły, również w Polsce, ograniczają dostęp w szkolnych sklepikach do słodkich napojów, słodyczy i tłustych, kalorycznych przekąsek jak chipsy, drożdżówki, batoniki. W zamian wprowadza się produkty zdrowe jak owoce, zbożowe ciasteczka i naturalne soki z małą zawartością cukru. Podczas rozmaitych imprez edukacyjnych oraz zajęć lekcyjnych dzieci uczą się jak komponować zdrowe posiłki. Otyłość i nadwaga, to problemy z jakimi zdecydowanie trzeba walczyć. Udowodniono, że skłonność do nadwagi czy otyłości dziedziczymy w genach, ale również duży wpływ na to jak będziemy wyglądać w przyszłości ma to co jemy w okresie niemowlęctwa i wczesnego dzieciństwa. Wtedy właśnie wykształca się tkanka tłuszczowa, a mądrzy rodzice powinni dbać o to, aby nie doprowadzić do jej przerostu. Badania pokazują również, że dzieci otyłych rodziców, będą dwa razy bardziej otyłe w wieku dojrzałym niż oni sami. Znaczne podwyższenie wagi prowadzi do kalectwa, a także jest przyczyną chorób serca oraz wszelkich zaburzeń układu krwionośnego. Kompletny brak spożywania określonych witamin czy składników odżywczych np. błonnika zawartego w warzywach i ziarnach może prowadzić nawet do raka jelita grubego. Źle odżywione dzieci oraz dorośli cierpią na niedobory wapnia, co prowadzi do chorób układu kostnego i osteoporozy. Kochani Rodzice uczmy więc nasze dzieci zdrowych nawyków żywnościowych już w dzieciństwie, aby mogły wprowadzać je także w swojej diecie w wieku dojrzewania i wieku dorosłym. Tak ważne jest więc poznanie smaku dzieci oraz mechanizmów jakie nimi kierują przy wyborze jedzenia, aby później móc świadomie kształtować i zmieniać ich upodobania kulinarne. Zabawa i edukacja na ten temat powinna zacząć się już w domu, gdyż to wy Szanowni Rodzice wytyczacie dziecku wzorce według których ma ono żyć. Dbajmy o to, aby jakość życia naszego dziecka była jak najwyższa.

Oto kilka wskazówek pomocnych w zadbaniu o zdrowie naszych dzieci, a przy okazji nas samych.

Najważniejsze jest śniadanie. Nie pozwólmy aby dziecko było go pozbawione. Musi się ono składać z pełnowartościowych składników, które dadzą dziecku energię na dłuższą część dnia, zwłaszcza jeśli pociecha uczęszcza już do szkoły i dużo energii spala podczas zajęć szkolnych zarówno tych umysłowych jak i fizycznych. Podstawą tego posiłku powinno być mleko w każdej postaci (zupa lub napój), pieczywo pełnoziarniste z (serem, wędliną, rybą, czy jajkiem). Niezbędne są również warzywa (pomidor, papryka, ogórek, rzodkiewka, czy szczypiorek). Podawanie samych zup mlecznych jest niewystarczające zarówno z punktu widzenia ilościowego, jak i jakościowego.

Pamiętajmy o drugim śniadaniu. Drugie śniadanie powinno być małym posiłkiem. Odgrywa ono istotną rolę zwłaszcza w żywieniu dzieci. Stanowić je może kanapka z masłem, wędliną, serem, czy rybą i warzywami. Dodatkowo zadbajmy, aby dziecko zjadło owoc najlepiej w postaci świeżej. Pamiętajmy też o tym, aby dziecko uzupełniało płyny. Najlepiej będzie, jeśli w plecaku zawsze znajdzie się miejsce na butelkę wody mineralnej.

Pora obiadowa. Obiad powinien składać się z dwóch dań: zupy(przygotowanej z warzyw dostępnych sezonowo) oraz dania głównego, składającego się z produktu będącego źródłem białka (np. mięsa, ryby, jajka), węglowodanów (np. ziemniaki, ryże, kasze, makaron) oraz warzyw (zarówno w postaci gotowanej jak i surowej).

Podwieczorek. Podwieczorek jest okazją, aby podać kolejną porcję mleka, najlepiej w postaci koktajlu lub budyniu z owocami sezonowymi.

Kolacja. Najlepiej gdy kolację jadamy w gronie rodzinnym. Zadbajmy o to aby była „lekka”, smaczna i kolorowa (np. jajecznica z pomidorami i szczypiorkiem).

W przypadku dzieci i młodzieży dieta powinna składać z 5 posiłków dziennie w regularnych odstępach czasowych (tj. 2-3 godzinnych) ważne jest aby obiad dzieci spożywały w godzinach około południowych, a nie jak często zdarza się w naszych domach późnym popołudniem lub wieczorem. Niestety, często taka idealna sytuacja jest bardzo trudna do zrealizowania. Rozkład pracy rodziców nie pozwala na regularne spożywanie posiłków w domu. Również czas rozpoczynania lekcji i ilość zajęć pozaszkolnych stanowią dodatkową trudność. Jeśli te kwestie nie pozwalają na spełnienie postulatu odpowiedniej ilości i regularności posiłków, wówczas daleko do realizacji prawidłowego sposobu żywienia.

Najczęstsze błędy żywieniowe popełniane przez rodziców. Wiele błędów żywieniowych może sprzyjać rozwojowi nadwagi i otyłości u dzieci. Dzieci jedzą nieregularnie, pomijają śniadania ( wg badań IŻŻ dotyczy to co czwartego ucznia szkoły podstawowej i ponad 40% gimnazjalistów), często zjadają dwa obiady ( w szkole, a potem w domu), a między posiłkami podjadają wysokokaloryczne przekąski. Uwielbiają też słodzone napoje. Rodzice często nagradzają dzieci słodyczami, a na niedzielny obiad zabierają pociechy do restauracji typu „Fast food”, lub urządzają tam urodziny dziecka.

Tym problemom można zapobiec, walcząc z nadmierną masą ciała. Rodzice nie powinni jednak rozpoczynać jej na własną rękę. Przypadkowa, źle skomponowana dieta może dziecku zaszkodzić. Dlatego pierwsze kroki trzeba skierować do pediatry albo do poradni chorób metabolicznych. Następnym etapem jest dobranie odpowiedniej diety, uwzględniającej potrzeby rozwijającego się organizmu, a jednocześnie pozwalającej na stopniowe obniżenie masy ciała. Problem nadwagi lub otyłości u dziecka jest problemem całej rodziny, dlatego-aby miało ono motywację do odchudzania-nawyki żywieniowe powinni zmienić wszyscy domownicy. Równie ważna jest nieforsowana, ale regularna aktywność fizyczna. Zalecane są spacery, pływanie, jazda na rowerze, bieganie. Ważne jest też to, aby dzieci miały możliwość przyrządzania posiłków wspólnie z rodzicami, wybierania produktów z listy tych zdrowych. Duże znaczenie ma też wygląd przyrządzonych posiłków, ich estetyczny wygląd i podanie, bo przecież wiadomo że „jemy oczami”.

Źródło: strona internetowa „ Dzieci i zdrowe odżywianie-zjawiska-kuchnia+”.

Materiały naukowe „Racjonalne odżywianie i jego wpływ na zdrowie” Wanda Pilch, Renata Janiszewska, Robert Makuch, Dariusz Mucha, Tomasz Pałka.

Opracowała : Ewa Hofler